Symboliczne podniesienie bandery na historycznej łodzi sanitarnej „Samarytanka”

W 2021 roku Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna przekazała historyczną motorówkę sanitarną "Samarytanka" do Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Po gruntownej renowacji można ją podziwiać na plenerowej ekspozycji.

Bezpieczny port „Samarytanka” znalazła na dziedzińcu Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Po gruntownej renowacji prezentuje historię polskiego przemysłu stoczniowego. To pierwsza morska jednostka zbudowana w Gdyni. Zwodowana w 1931 roku. Zbudowana została jako portowa jednostka sanitarna. W 1945 roku porzuconą i zniszczoną jednostkę odnaleziono przy Nabrzeżu Belgijskim.

Po latach wróciła do gdyńskiej stoczni. Jako pomnik historii stanęła przed budynkiem przy ul. Czechosłowackiej. W 2021 roku Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna, jako ostatni właściciel jednostki - przekazała motorówkę do Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.

„Samarytanka” zbudowana i zaprojektowana została w Stoczni Gdynia. Wówczas koszt budowy stalowej sanitarnej motorówki sięgał ok 90 tysięcy złotych. Budowana była na zlecenie Urzędu Morskiego.

Historyczna motorówkę można podziwiać na wystawie plenerowej Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. „Samarytanka” prezentowana jest obok innej historycznej jednostki- kutra pościgowego „Batory”.

„SAMARYTANKA” – szkic historyczny

• W 1930 r. Stocznia Gdyńska S.A. otrzymała zlecenie od Urzędu Morskiego na wybudowanie motorówki sanitarnej na potrzeby lekarza portowego, za niebagatelną wówczas kwotę 90 tys. zł. Jej głównym zadaniem miało być przewożenie chorych ze statków do szpitala kwarantannowego na Babich Dołach. Miała to być pierwsza konstrukcja od początku zaprojektowana i zbudowana w Gdyni. Budowie nadano numer B-01.
• Uroczyste wodowanie przy użyciu dźwigu pływającego odbyło się 17 września 1931 r. Problemy techniczne, głównie związane z prototypowym polskim silnikiem sprawiły, że „Samarytanka” została przekazana Urzędowi Morskiemu w 1933 r.
• Konstrukcja jednostki nie była doskonała, dlatego lekarz portowy zrezygnował z jej użytkowania i „Samarytanka” przekazana została do Kapitanatu Portu, gdzie wykorzystywana była jako jednostka służby pilotowej. W obliczu zagrożenia wojennego została zmobilizowana wraz z większością portowego taboru pływającego.
• Po zakończeniu walk w 1939 r. Niemcy wykorzystywali jednostkę do prac portowych pod zmienioną na „Stegen” nazwą. W 1945 r. odnaleziona została na nabrzeżu w stanie niezdatnym do eksploatacji. Żadna z koncepcji jej wykorzystania nie została zrealizowana. W 1971 r. „Samarytankę” uratowano przed złomowaniem, stawiając po remoncie przed dyrekcją Stoczni Gdańskiej, jako pomnik historii
• Czas i warunki atmosferyczne z czasem doprowadziły do daleko zaawansowanej destrukcji jednostki. Wreszcie w 2005 r. została uratowana po raz drugi. W stoczni przeszła gruntowe prace renowacyjne kadłuba, nadbudówek, pokładu, uzupełniono osprzęt. Sytuacja przemysłu stoczniowego nie sprzyjała jednak trosce o zabytek.
• Po upadku Stoczni Gdynia biurowiec wraz z otoczeniem przejęła Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna. „Samarytance” ponownie groziła destrukcja. Rozmowy zmierzające do zachowania, opieki i godnego wyeksponowania historycznej jednostki doprowadziły do przekazania jej Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.
• 26 października 2021 r. Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna zorganizowała
  i sfinansowała operację transportu „Samarytanki” do Muzeum, gdzie zacumowała obok rówieśnika, kutra pościgowego „Batory”.
• Muzeum Marynarki Wojennej zleciło wyspecjalizowanej firmie Complex Jacht wykonanie kompletnej odbudowy drewnianych elementów – wymieniono pokład, nadbudówkę, odbojnice. Pozostałe prace wykonał zespół konserwatorów MMW – czyszczenie, malowanie, renowację i uzupełnienie osprzętu. Wsparcia w pozyskaniu wysokiej jakości farb i technologii udzieliła gdyńska firma Pronet Color.
• „SAMARYTANKA” – charakterystyka: motorówka stalowa, napęd – dwucylindrowy silnik polskiej firmy „Perkun” (ok. 65 KM); długość całkowita 15 m, szerokość 3,76 m, zanurzenie 1,5 m; pojemność – 28 BRT.